Marcin Świetlicki: Nieczynny. Lampa i Iskra Boża. Warszawa 2003.

Bohater wierszy Świetlickiego ma depresję (bohater właśnie, a nie Świetlicki – co my, w końcu, wiemy o Świetlickim?). Po przyjęciu takiego punktu widzenia, jedynie interpretacje psychologizujące wierszy nieczynnych mają rację bytu. Wszelkie zaś socjologizowanie naiwne („kolejna książka nominowanego do Nike twórcy średniego pokolenia”) czy filozofowanie religijne („powracające motywy Boga i śmierci każą nam zastanowić się nad”), nie mówiąc już o wysokoartystycznym kręceniu nosem („są w tej książce rzeczy nie zasługujące na miano ani wiersza, ani piosenki, ale są też rzeczy literacko interesujące”), zdają się być mocno obok. Z wszystkich psychologizmów pierwsza na myśl się nasuwa terapia pisaniem, której rozpoznawać nie lubię. Wiersze powstałe w ramach terapii pisaniem są co prawda najbliżej życia naszego powszedniego grafomańskiego (tym samym przekaz zaleca się do publiki), sugerują jednak najczęściej, że nie tylko wszyscy mają depresję, ale też wszyscy muszą mieć z pisaniem kłopoty. A tymczasem, bez dwóch zdań, nie wszyscy mają i nie wszyscy muszą. Szczęściem samozwrotnych opowieści o nieczynnym pisaniu jest ilość znikoma – ze dwie może? Bohater zaś Świetlickiego oprócz tego, co wie każdy depresant, że mianowicie jest martwy i co najmniej rozdwojony, ma też pomysły na ożywienie i interesująco się robi, gdy z prób ożywienia tego czy innego swojego fragmentu dostajemy relację (próby są rzec jasna nieudane, wynik to co najwyżej remis, respekt). Warto czytać także wtedy, gdy mowa o próbach ożywienia się podejmowanych przez innych depresantów, próbach częściowo obśmianych. Koniec końców (czyli na książki końcu) wychodzi na to, że depresja może być wartością. Nie samą w sobie – dodaną. Jak detalicznie depresja może być wartością dodaną dowiemy się, miejmy nadzieję, w następnym odcinku.